التهاب یا ورم مقعدی نشانه چیست؟ علت و درمان فوری

یکی از مشکلات و اختلالات شایع مربوط مقعد، تورم یا ورم مقعد است. این وضعیت به شدت دردناک و آزار دهنده بوده و میتواند مشکلات دیگری را نیز در پی داشته باشد. در این صفحه قصد داریم به بررسی علت و روش درمان ورم مقعد بپردازیم:

علائم ورم کردن مقعد

علائمی که بیمار همراه با ورم مقعد تجربه میکند، بستگی به علت به وجود آورنده این شرایط دارد. برخی از بیماران همراه با تورم یک یا چند علائم زیر را با شدت های مختلفی تجربه می کنند:

• درد (شدید یا خفیف)
• احساس گرما
• تب
• سوزش و خارش ( به خصوص بعد از دفع مدفوع)
• ترشحات خونی و چرکی

علت ورم مقعد

ورم دهانه، کنارهای مقعد و … علت های زیادی می تواند داشته باشد. خوشبختانه این اختلال معمولاً ناشی از بیماریهای خوش خیم مقعد، مثل بواسیر، شقاق است. مهمترین بیماری هایی که می توانند باعث ورم مقعد شوند، عبارت اند از :

بواسیر یا هموروئید خارجی

بواسیر یا هموروئید شایع ترین نوع بیماری مقعدی است که حداقل 1 نفر از هر 3 نفر آن را در طول زندگی تجربه می کنند. وقتی به مقعد فشار وارد می شود ( در اثر زایمان، بارداری، یبوست و ….)، سیاهرگ های داخل مقعد و یا خارج از آن متورم یا گشاد می شوند، سیاهرگ باد کرده به صورت یک توده یا زائده گوشتی داخل مقعد و یا در لبه های آن قابل لمس است.

ورم بواسیر خارجی با علائم زیر همراه است:

•  درد
• خونریزی
• خارش و سوزش
• ترشحات
• لمس زائده های گوشتی و ورم مقعد

برای درمان بواسیر باید زائده ایجاد شده حذف شود. در حال حاضر بهترین راه درمان هموروئید لیزر است. که به صورت سرپایی و بدون ایجاد درد یا خونریزی انجام میشود.

بیشتر بخوانید : درمان بواسیر با لیزر

شقاق یا فیشر

شقاق از دیگر بیماریهای شایع مقعدی و یک بریدگی یا ترک عمیق در مقعد است. این زخم معمولاً در ابتدا عمق کمتری داشته و پوشش مخاطی مقعد را برش می دهد اما در اثر بی توجهی به درمان عمق آن افزایش یافته و می تواند تا عضله ی مقعد نیز برسد. 

هر مقدار عمق زخم بیشتر میشود، لبه های آن متورم شده و بیمار با لمس این ناحیه می تواند ورم کردن مقعد را احساس کند. از علت های ایجاد شقاق می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• یبوست مزمن
• وارد کردن فشار به مقعد حین دفع
• بارداری
• زایمان
• اسهال
• رابطه جنسی مقعدی
• تنگی دریچه مقعدی

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد درمان شقاق لینک زیر را مطالعه کنید.

بیشتر بخوانید : درمان شقاق یا فیشر با لیزر

آبسه مقعد

آبسه مقعد توده ای چرکی و برجسته است که در اثر تجمع عفونت شکل گرفته و باعث ورم مقعد می شود. آبسه مشکل شایعی است که معمولاً در بین سنین 20 تا 40 سال رخ میدهد و مردان بیشتر از زنان آن را تجربه می کنند.

آبسه علت مشخصی ندارد، معمولاً وقتی ورودی غددی که به روده تخلیه می شود، مسدود شود، این بیماری ایجاد می شود. 

از نشانه های آبسه می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• درد
• ورم مقعد
• تب
• برآمدگی چرکی در اطراف دریچه مقعدی
• ترشحات چرکی و خونی

بیشتر بخوانید : آبسه مقعدی چیست؟

آنوزیت

یک اختلال نادر مقعدی است، که در اثر التهاب پوشش خارجی مقعد ایجاد شده و با بیماری بواسیر متفاوت است. این بیماری  باعث درد و ترشحات مرطوب و گاهی خونی میشود. علت این اختلال عبارت است از :

• یک رژیم اسیدی شامل قهوه و مرکبات
• وارد کردن فشار به مقعد
• اسهال مزمن

بیشتر بخوانید : ترشحات مقعد نشانه چیست؟

فیستول مقعد

فیستول مقعد، یک مجرا یا تونلی است که ابتدای آن در روده و انتهای آن به سطح پوست می رسد. یعنی می توانید روی پوست اطراف مقعد یک زخم عمیق مشاهده کنید. این زخم می تواند باعث ورم دور مقعد شود.

علت فیستول، در بیشتر موارد، آبسه های درمان نشده است. آبسه یا عفونت تجمع کرده در زیر پوست پیشروی کرده و مسیر خود را تا سطح پوست ادامه می دهد.  

از علائم این بیماری می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• درد
• ترشحات چرکی و خونی
• مشاهده زخم عمیق و عفونی روی پوست اطراف مقعد
• آبسه های متعدد
• خونریزی
• سوزش و خارش

بیشتر بخوانید : درمان فیستول مقعدی

رابطه جنسی 

در مواردی متورم شدن مقعد بعد از برقراری رابطه جنسی مقعدی رخ می‌‍دهد. مقعد ناحیه ای به شدت حساس است. اساسا ساختار مقعد مناسب رابطه جنسی نیست، زیرا برخلاف واژن با تحریک، این ناحیه مرطوب نمیشود. همچنین عضله خارجی مقعد عضله ای ارادی است وارد شدن جسم خارجی یا آلت میتواند باعث آسیب این عضله شده و فرد به بی اختیاری دچار شود.

بیماری کرون

بیماری کرون یا کولیت، بیماری التهابی روده است که باعث عفونت و التهاب شدید در روده میشود. این بیماری می تواند تمام نواحی روده تا مقعد را درگیر کند. 

بیماری کرون علت مشخص و درمان قطعی ندارد، اما می توان با رعایت یکسری نکات مانند رژیم غذایی، تعداد حملات التهابی را کنترل کرد.

جوش مقعد

جوش مقعد توده ای برجسته، عفونی و ملتهب است که در طی چند روز بزرگ تر و عفونی شده و معمولاً با تخلیه عفونت از بین می رود. در برخی موارد برای درمان جوش مقعد باید با پزشک مشورت کنید. در برخی موارد جوش ها باعث تورم مقعد میشوند.

بیشتر بخوانید : درمان جوش مقعد چیست؟

سرطان مقعد

به ندرت علت ورم مقعد سرطان است اما با این حال ممکن است این مشکل به دلیل سرطان مقعد باشد و نیاز به بررسی های دقیق پزشکی دارد.

دیگر نشانه های سرطان مقعد شامل موارد زیر است:

• خونریزی مقعدی
• خارش مقعدی
• درد
• ترشحات غیر طبیعی
• تغییر در حرکات روده

تشخیص التهاب مقعد

معمولاً تشخیص این بیماری از طریق معاینه فیزیکی انجام میشود. اما در مواردی نیز پزشک برای بررسی های بیشتر آزمایشات زیر را تجویز می نماید.

• سیگموئیدوسکوپی : این روش تشخیص، با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر انجام میشود. این لوله دارای نور و دوربین است و به دکتر اجازه می دهد تا از نزدیک به راست روده و مجاری تحتانی روده را مشاهده کند.
• کولونوسکوپی : این روش مشابه سیگموئیدوسکوپی بوده و با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر بلندتر انجام میشود. این آزمایش به پزشک این امکان را میدهد تا راست روده و روده بزرگ را مشاهده نماید. 

درمان ورم مقعد

درمان ورم مقعدی بستگی به علت به وجود آمدن آن دارد. به همین جهت لازم است قبل از هر اقدامی با پزشک خود در این مورد مشورت نمایید. تا پس از بررسی و تشخیص بیماری، بهترین روش درمان را به شما توصیه نماید.

درمان ورم مقعد با لیزر

چند سالی است که درمان تمامی مشکلات مقعد و جراحی های مربوط به آن توسط لیزر انجام میشود. 

علت این جایگزینی افزایش دقت پزشک توسط لیزر است که امکان خطاهای پزشکی را به صفر رسانده و عوارض بعد از جراحی را حذف کرده است.

جراحی به روش سنتی یعنی استفاده از چاقو می تواند آسیب مقعد و خطر بی اختیاری را در پی داشته باشد.

از مزایای درمان ورم مقعد با لیزر می توانیم به این موارد اشاره کنیم.

• درمان سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی
• درمان در یک جلسه نیم ساعته
• درمان ورم بدون درد یا خونریزی
• هزینه مناسب
• درمان قطعی 
• بدون ایجاد هیچ نوع عوارض بعدی
• نقاهت کوتاه مدت (لیزر فقط به یک روز استراحت در منزل نیاز دارد.)

درمان خانگی

اول از هرچیز بگویم که در اینجا منظور از به کار بردن واژه “درمان خانگی” درمان قطعی ورم مقعد نیست!

زیرا هیچ روش خانگی برای درمان موثر و دائمی ورم مقعد وجود ندارد. این مشکل تنها از طریق مشورت با پزشک و انجام درمان های پزشکی میسر میشود.

با این حال رعایت نکاتی که در ادامه به آنها اشاره می کنیم. همزمان با انجام درمان های پزشکی میتواند به عنوان مکمل درمان در رفع این شرایط موثر باشد:

• کنترل رژیم غذایی : ریشه تمام مشکلات مقعد یبوست است. برای رفع این مشکل و جلوگیری از آن، مصرف فیبر به میزان کافی بهترین راه حل است. برای دریافت فیبر مصرف انواع میوه ها، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
• نوشیدن آب : نوشیدن آب و دیگر مایعات در نرم شدن مدفوع و پیشگیری از یبوست موثر است.
• ورزش : به این بیماران ورزش های سنگین توصیه نمی شود. با این حال ورزش های سبک مثل پیاده روی میتواند از یبوست جلوگیری کند.
• نشستن در آب گرم : گرما می تواند  تا حدودی ورم و احتمالا درد ایجاد شده را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید : علت گشادی مقعد چیست؟

عوارض التهاب مقعد

بیماری های مقعدی باید هرچه سریع تر و بدون اتلاف وقت درمان  شوند.  بیماری های عامل ورم مقعد معمولاً با عفونت و خونریزی همراه هستند. در صورت عدم درمان عفونت در بدن گسترش یافته و خونریزی باعث کم خونی و فقر آهن میشود. بنابراین هرچه سریع تر برای درمان اقدام کنید.