خونریزی مقعدی بدون درد نشانه چیست؟ [درمان خون آمدن از مقعد]

در این صفحه قصد داریم به بررسی علت خونریزی مقعد، روش‌های درمان آن بپردازیم:

خونریزی از مقعد یا به انگلیسی (Anal bleeding) مشکل نسبتاً شایعی است. خون ممکن است قبل از عمل دفع، بر روی مدفوع یا دستمال توالت مشاهده شود. 

اگر شما نیز جزء آن دسته از افرادی هستید که بعد از مشاهده خون دچار هراس شده و با نگرانی به دنبال یافتن علت خونریزی هستید، همراه ما باشید، زیرا که در این مقاله به تمامی سوالاتی که ممکن است در ذهن شما ایجاد شده باشد، پاسخ داده ایم.

علت خون آمدن از مقعد چیست ؟

دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده باریک، روده بزرگ، راست روده (رکتوم) و مقعد می‌شود. آسیب هر یک از این اعضا می‌تواند عامل دفع خون باشد. به همین جهت به خونریزی مقعدی، خونریزی دستگاه گوارش نیز گفته می‌شود.

این وضعیت از علت‌های مختلفی نشات می‌گیرد. شایع ترین دلایل و علت خون امدن از مقعد عبارتند از:

بواسیر یا هموروئید خونی

شایع ترین دلیل درد و خونریزی مقعدی، هموروئید است. این بیماری در اثر متورم شدن شبکه ای از رگ ها در راست روده (رکتوم) ایجاد میشود. در اثر این بیماری ممکن است زائده هایی گوشتی از مقعد خارج شوند.

شایع ترین علائم هموروئید درد، خونریزی، خارش و سوزش و یا مشاهده خون در مدفوع است. 

• اگر سیاهرگ های خارج مقعد متورم شوند، بواسیر خارجی است،
• اگر سیاهرگ های داخل مقعد متورم شوند، بواسیر داخلی است.

یکی دیگر از انواع این بیماری، بواسیر خونی است. نوع خونی این بیماری جدی تر است. خونریزی بواسیر در صورت عدم درمان میتواند باعث کم خونی و ضعف شود. این وضعیت موجب میشود بیمار در طول روز یا بعد از دفع مدفوع دچار خونریزی شود. اگر می خواهید اطلاعات بیشتر در مورد هموروئید خونی داشته باشید، به این صفحه مراجعه کنید.

این بیماری می تواند با وارد شدن فشار به مقعد، یبوست، اضافه وزن، بارداری، رابطه جنسی مرتبط باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد روشهای درمان بواسیر می توانید به این صفحه مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید : بواسیر چیست؟علت، علائم و تشخیص هموروئید مقعد

بر طبق تحقیقات انجام گرفته شایع ترین علت خونريزي مقعدي، ابتلا به بیماری بواسیر یا هموروئید است.

شقاق مقعدی 

مهمترین علت سوزش و خونریزی مقعدی بیماری شقاق یا فیشر است. این بیماری به ایجاد ترک یا بریدگی عمیق در دیواره خارجی مقعد گفته میشود. این زخم در اثر اعمال فشار زیاد به راست روده مثل طولانی مدت نشستن، یبوست، اسهال و … ایجاد میشود. 

بیشتر بخوانید : شقاق چیست؟ علت، علائم و عوارض فیشر مقعدی

وقتی برای درمان این بیماری اقدامی نکنید. زخم شقاق به تدریج عمیق و عمیق تر شده و بیمار دچار خونریزی خواهد شد. در مواردی نیز خروج مدفوع به این زخم فشار وارد کرده و خونریزی را در پی دارد.

بیشتر بخوانید : درمان شقاق با لیزر

علت خونریزی مقعدی هنگام مدفوع بیماری بواسیر یا شقاق است. عبور مدفوع سخت سطح زائده متورم بواسیر و یا زخم شقاق را خراش داده و باعث خونریزی می‌شود.

رابطه خونریزی مقعدی و سرطان

اغلب مردم با مشاهده خون مقعد هراسان می شوند، چرا که تصور می کنند تنها علت دفع خون از مقعد بیماری سرطان است. اما این تصور کاملا اشتباه است!

از بیماریهایی که ممکن است باعث خونریزی مقعدی شوند، میتوان به سرطان مقعد و سرطان روده اشاره کرد. با این حال سرطان ها بندرت علت خونریزی هستند. در بیشتر موارد علت این خونریزی بیماریهای شایع مقعدی مثل بواسیر یا شقاق است.

یبوست 

نوعی وضعیت گوارشی شایع است. این وضعیت موجب میشود، تعداد دفعات دفع مدفوع کاهش یافته و یا این عمل به سختی انجام گیرد. یبوست علت های مختلفی دارد اما معمولاً در اثر کمبود فیبر در بدن ایجاد میشود.

بیشتر بخوانید : درمان یبوست

پولیپ روده

ممکن است علت خون امدن از مقعد پولیپ روده باشد. پولیپ ها رشد خیم سلولها هستند که معمولاً علائمی ندارند. اما در برخی موارد ممکن است موجب خونریزی مقعدی شود. پولیپ ها در افراد بالای 60 سال شایع تر است و اغلب مشکل جدی را ایجاد نمی کند. با این حال برخی از پولیپ ها در گذر زمان بدخیم و سرطانی میشوند.

بیشتر بخوانید : پولیپ روده بزرگ چیست؟ علت، علائم و معرفی بهترین روش درمان

دلایل کمتر شایع خونریزی رکتوم عبارتند از:

• سرطان مقعد
• آنژیودیسپلازی (ناهنجاری در رگهای خونی نزدیک روده)
• سرطان روده بزرگ
• پولیپ های روده بزرگ
• بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی روده)
• اسهال
• دیورتیکولوز (کیسه ای برآمده که روی دیواره روده تشکیل می شود)
• بیماری التهابی روده (IBD)
• کولیت ایسکمیک (التهاب روده بزرگ ناشی از کاهش جریان خون)
• پروکتیت (التهاب پوشش راست روده)
• کولیت سودوممبرانوس (التهاب روده بزرگ ناشی از عفونت)
• پرتو درمانی
• سرطان رکتوم
• سندرم زخم راست روده منفرد (زخم دیواره رکتوم)
• کولیت زخمی
• رابطه جنسی مقعدی

در مواردی ممکن است علت این مشکل مصرف داروهای آهن، بیسموت و آنتی بیوتیک Cefdinir باشد. این داروها می توانند رنگ مدفوع را تحت تاثیر قرار دهند.

خونریزی مقعدی بدون درد نشانه چیست ؟

این مورد می تواند از بیماری های مختلفی ناشی شود و برای تشخیص دقیق باید از پزشک متخصص کمک بگیرید. اما یکی از مهمترین علت های خونریزی بدون درد، بواسیر داخلی درجه یک است. این نوع بواسیر کاملا داخل مقعد است و اکثر بیماران از آن اطلاعی ندارند. زیرا این نوع بواسیر درد یا سایر علائم را ندارند. اما با عبور مدفوع سخت ممکن است، سطح آن ساییده شده و خونریزی کند.

علائم همراه با خونریزی مقعدی

خون خارج شده از رکتوم می تواند به شکل لخته خون، قطره خون، خونریزی مداوم و یا مشاهده خون در مدفوع باشد. در مواردی دفع خون از مقعد می تواند با علائم دیگری همراه باشد که توجه به این علائم، می تواند به شما در تشخیص علت بیماری کمک کند. این علائم عبارتند از :

• سرگیجه
• احساس ضعف
• درد مقعدی
• درد یا گرفتگی شکم
• عدم هوشیاری
• کاهش وزن
• تغییر در اجابت مزاج اسهال، یبوست
• خارش
• سوزش

انواع خونریزی مقعدی

توجه به رنگ خون خارج شده از رکتوم می تواند به شما در تشخیص علت زمینه ای این شرایط کمک ویژه ای نماید. 

• خون روشن : معمول ترین نوع خونریزی مقعدی است. این نوع خونریزی نشان دهنده ی این است که خون از قسمت انتهایی دستگاه گوارش یعنی قسمت انتهایی روده یا همان رکتوم خارج شده است. شایع ترین علل این نوع خونریزی بیماری بواسیر یا شقاق است.
• خونریزی شدید و تیره رنگ : این وضعیت که کمتر هم رخ میدهد، به این معنی است که خونریزی از روده کوچک یا قسمت ابتدایی روده بزرگ رخ داده است. علت آن نیز می تواند بیماری های كوليت ، بيماري ديورتيكولي يا تومور روده باشد.
• خون مخلوط با مدفوع : این نوع خونریزی موجب تغییر رنگ مدفوع به تیره و اصطلاحاً قیری رنگ میشود و به این معنی است که محل دفع خون بالای روده کوچک و یا معده است. به طور مثال زخم معده یا زخم اثني عشر می توانند باعث ایجاد این شرایط شوند. این وضعیت اورژانسی محسوب شده و بیمار باید سریعاً تحت معالجات پزشکی قرار گیرد.

در مواردی میزان خونریزی به حدی کم است که با چشم قابل مشاهده نیست و نیاز به آزمایشات بیشتری دارد. این خونریزی باعث تغییر رنگ مدفوع میشود.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که خونریزی مقعدی را به رنگ قرمز روشن و یا تیره مشاهده کردید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اما اگر خونریزی شما بدون وقفه و یا به مقدار زیاد است، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. به علاوه اگر خونریزی شما با یکی از علائم زیر همراه شده، همین حالا از اورژانس پزشکی کمک بگیرید.

• تنفس سریع و کم عمق
• سرگیجه یا سبکی سر بعد از ایستادن
• تاری دید
• غش کردن
• گیجی
• حالت تهوع
• پوستی سرد ، نرم ، رنگ پریده
• خروجی ادرار کم

برای درمان خونریزی مقعد به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای تشخیص این شرایط می توانید به پزشک عمومی مراجعه کنید. در مرحله دوم پزشک عمومی برای درمان بیمار را به متخصص جراح ارجاع می دهد. بنابراین می توانید از اول با یک جراح مشورت کنید، تا از زمان و هزینه ها صرفه جویی کنید.

تشخیص 

برای یافتن علت خونریزی ممکن است به آزمایشاتی نیاز داشته باشید. این موارد می تواند شامل اشعه ایکس یا روش های آندوسکوپی مانند کولونوسکوپی باشد. کولونوسکوپی عبارت است از عبور یک لوله انعطاف پذیر طولانی از روده برای مشاهده داخل آن.

خود شما نیز می توانید با دقت در علائم زیر علت خونریزی را تشخیص دهید، ولی با این حال باید برای تشخیص قطعی و درمان از پزشک کمک بگیرید!

• رنگ خون : میزان خونریزی و رنگ آن نقش تعیین کننده ای در تشخیص بیماری دارد. اگر خونریزی از پایین دستگاه گوارش و مقعد باشد، رنگ خونریزی روشن است. اما اگر خونریزی با روده ها و دستگاه گوارش در ارتباط باشد، رنگ خون تیره خواهد بود. خون به رنگ روشن ممکن است, بعد از اجابت مزاج و یا بر روی مدفوع مشاهده شود.
• اگر خونریزی با مدفوع ترکیب شده و رنگ تیره دارد، معمولاً با خونریزی روده بزرگ در ارتباط است.
• خونریزی های خیلی تیره، یعنی مدت زمان زیادی از آن گذشته و احتمالا مربوط به معده و روده کوچک است.
• خونریزی شدیدی که رنگ مدفوع را تغییر داده و همراه با درد های شکمی است، ممکن است ناشی از سرطان باشد

درمان خونریزی مقعدی چست؟

درمان خونریزی مقعدی بستگی به علت بروز آن دارد. در مواردی بیماری زمینه ای تنها با مصرف دارو، تغییر رژیم غذایی، ورزش، کاهش وزن و … قابل درمان است. در مواردی دیگر اما نیاز به انجام لیزر درمانی است. در مواردی نیز بیمار ناگزیر به تحمل عوارض جراحی است.

 مهمترین علت های ایجاد این شرایط به این شکل درمان میشوند:

• درمان بواسیر : برای درمان این بیماری باید زائده متورم و اضافه در مقعد حذف شود. هیچ پماد یا دارویی در برطرف کردن این بیماری موثر نیست. تنها راهکار حذف این زائده با استفاده از لیزر است. برای آشنایی بیشتر با روش درمان این بیماری، به صفحه درمان بواسیر مراجعه کنید.
• درمان شقاق : زخم شقاق یا همان زخم مقعد که در اسپاسم شدید در عضله ایجاد شده است. این زخم نیز با استفاده از لیزر قابل درمان و رفع است. 
• درمان یبوست : یبوست معمولاً در اثر کمبود فیبر ایجاد شده است. اما ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد. پس اگر یبوست به شکل مزمن درمان آمده و با مصرف فیبر درمان نمیشود باید برای معالجه آن از پزشک کمک بگیرید. چرا که عدم درمان یبوست در طولانی مدت می تواند عوارضی مثل بواسیر یا شقاق را در پی داشته باشد.

درمان خانگی

موارد زیر درمان قطعی خونریزی نیست، اما میتواند احتمال خونریزی را کاهش دهد.

• نوشیدن آب حداقل تا 8 لیوان در طول روز ، برای درمان و جلوگیری از یبوست
• مصرف فیبر تا 35 گرم در روز با مصرف میوه ها، سبزیجات و غلات ، فیبر می تواند با افزایش حجم مدفوع از یبوست جلوگیری کند.
• پرهیز از غذاهای فرآوری شده
• ورزش و فعالیت بدنی به کنترل وضعیت گوارشی کمک می‌کند.
• رعایت بهداشت مقعد
• پرهیز از زور زدن در توالت
• استفاده از کرم های موضعی برای کاهش درد

پیشگیری

برای پیشگیری از این مشکل کافی است، سلامت مقعد را حفظ کنید. با پیشگیری و درمان یبوست می توانید خطر بروز هر مشکلی را به حداقل کاهش دهید. برای این منظور نکات زیر را در نظر داشته باشید.

• مصرف فیبر کافی
• مصرف ملین با مشورت پزشک و در صورت عدم درمان با فیبر
• پرهیز از رابطه جنسی مقعدی
• پرهیز از زور زدن در توالت و یا به تاخیر انداختن دفع
• نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در طول روز

سوالات متداول