فرق مسهل و ملین چیست؟ قرص‌های مسهل قوی و فوری برای یبوست شدید

در این صفحه قصد داریم به بررسی داروی ملین چیست؟ مسهل یعنی چه ؟کاربردها، معرفی دارو های ملین و مسهل طبیعی و شیمیایی و عوارض آنها بپردازیم و ملین قوی برای یبوست شدید را معرفی کنیم.

یبوست یا مشکل در دفع مدفوع مشکل بسیار رایجی است که همه افراد آن را در طول زندگی تجربه می کنند. یبوست در اثر کندی حرکات روده ایجاد میشود. به همین جهت باید برای رفع این مشکل با مصرف داروهای ملین (مسهل) حرکات روده را تنظیم کنید.

داروی ملین ها حاوی مواد شیمیایی هستند که به افزایش تحرک روده،افرایش حجم و دفعات مدفوع کمک می کنند. بنابراین یبوست موقت را از بین می برند. اما در صورت استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد، می تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله یبوست مزمن شود . 

داروی ملین چیست؟

ملین یعنی چی ؟ملین ها داروهایی هستند که کار آنها رفع یبوست است. ملین‌ها می توانند در دو نوع طبیعی و یا شیمیایی باشند. مصرف این دست از داروها بدون نسخه هم مجاز است و می تواند به شما در جلوگیری از عوارض یبوست، مثل بواسیر کمک کند.

ولی مصرف طولانی مدت این دست از داروها توصیه نمی‌شود، چرا که با ایجاد وابستگی، تاثیرگذاری آنها کاهش پیدا کرده و یا حتی ممکن است مصرف طولانی مدت قرص ملین عملکرد روده را با اختلال مواجه کند.

لیست مهمترین داروهای ملین :

• قرص و شربت سی لاکس
• سامی لاکس
• سالاکس
• شربت لاکتولوز
• ساشه سوربیتول
• ساشه و پودر پسیلیوم
• PEG
• روغن کرچک(castor oil)
• شیاف گلسیرین

بیشتر بخوانید : قرص سی لاکس چیست؟

مسهل چیست؟

مسهل یعنی چه؟مسهل به مجموعه ای از داروها اطلاق میشود، که عملکردی شبیه به ملین دارند ولی قوی تر هستند. در واقع این دست از داروها به رفع یبوست کمک می کنند ولی قوی تر هستند. کار مسهل ها پاکسازی کل روده است و در یبوست های شدید مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از داروهای ملین در دوزهای بالاتر مسهل نام می‌گیرد.

فرق ملین و مسهل چیست؟

هر دوی این داروها یبوست را درمان می کنند. اما فرق ملین و مسهل این است که ملین از طریق روشهای نرم کردن مدفوع به دفع راحت تر آن و درمان یبوست کمک میکند. در حالی که کار مسهل ها، پاکسازی روده و یا پاکسازی کل بدن است که در نتیجه ی آن یبوست درمان خواهد شد.

از طرفی مسهل ها بر خلاف داروی ملین ها رطوبت بخش هستند، یعنی باعث خشک شدن روده میشوند. مسهل ها نوعی سم هستند که می توانند برای کبد مضر باشند و نباید در مصرف آنها زیاده روی کرد.

برای تهیه ملین ها نیازی به تهیه نسخه نیست اما برای خریداری مسهل باید نسخه دارویی تهیه کرده و مطابق دستور پزشک مصرف کنید.

کاربرد ملین ها چیست؟

یبوست نوعی اختلال گوارشی است که می تواند فرد را در دفع مدفوع ناتوان کرده و یا تعداد دفعات تخلیه روده را کاهش دهد. کار ملین ها نظم دادن به عملکرد روده به منظور رفع یبوست است.

از عوامل ایجاد یبوست می توانیم به رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک جسمی و برخی داروها اشاره کنیم. مصرف بیش از حد از ملین ها ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند.

بی توجهی به درمان یبوست می تواند عوارض و بیماریهای مختلفی را به همراه داشته باشد، که از جمله مهمترین آنها می توانیم به بیماری بواسیر و شقاق اشاره کنیم.

بیشتر بخوانید : بواسیر چیست؟علت، علائم و تشخیص هموروئید مقعد

کی ملین بخوریم؟

خوب می دانیم به یبوست وضعیت بسیار آزار دهنده ای است. افراد مبتلا به یبوست معمولاً کمتر از 3 بار در هفته دفع مدفوع دارند. این وضعیت می تواند موجب دل درد، نفخ شکم و دفع مدفوع سخت شود. ولی با این حال نباید در اولین خط از درمان ملین های قوی مصرف کرد. بلکه می بایست تغییراتی را در رژیم غذایی و نحوه زندگی ایجاد کرد، این تغییرات عبارتند از:

• مصرف غذاهای سرشار از فیبر، مانند سبوس گندم، میوه و سبزیجات تازه و غلات
• نوشیدن 8 لیوان آب در طول روز
• ورزش و تحرک بدنی

بیشتر بخوانید : فیبر چیست؟ خواص شگفت انگیز آن+ مکمل فیبر

در صورتی که به وجود این تغییرات، یبوست شما درمان نشده، لازم است در این مرحله از ملین های حجم دهنده استفاده کنید.

عملکرد ملین ها چگونه است؟

ملین ها به اشکال مختلفی اثر بخشی دارند. در ادامه چند نمونه از ملین های دارویی پر کاربرد را معرفی میکنیم. برای تهیه این داروها نیازی به نسخه پزشک نیست اما قبل از مصرف آنها با پزشک مشورت نمایید. برخی از ملین های پرکاربرد عبارتند از :

ملین های اسموتیک

این دارو باعث میشود، آب بیشتری از دیگر اعضای بدن به داخل روده ها کشیده ها و مدفوع نرم شود. بنابراین دفع آن راحت تر انجام میشود. اثرات جانبی این نوع ملین شامل نفخ، گرفتگی شکم، اسهال، حالت تهوع، گاز روده، احساس تشنگی است. سی لاکس، شیر مگنزیا از این نوع هستند.

داروهای مسهل

این دست از داروها آب درون مدفوع را افزایش داده و با بهبود عملکرد روده به درمان یبوست کمک می کنند. این دسته از داروها بیشتر برای افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری های خاص مثل سندروم روده تحریک پذیر، یبوست مزمن دارند، کاربرد دارد. مصرف طولانی مدت این دست از مسهل ها می تواند تاثیر عکسی داشته باشد و موجب اسهال شود.

بیشتر بخوانید : درمان اسهال با روشهای خانگی و فوری

روان کننده ها

کار این دست از ملین ها این است که با لغزنده و چرب کردن دیواره روده از خشک شدن مدفوع جلوگیری کنند و به دفع راحت تر مدفوع نیز کمک کنند. این دارو می تواند تاثیر سریع و مثبتی داشته باشد. اما مصرف طولانی مدت آن به علت جذب ویتامین های محلول در چربی روده به هیچ وجه توصیه نمیشود.

ملین های خوراکی ممکن است در جذب برخی از داروها و مواد مغذی بدن شما اختلال ایجاد کند. برخی از ملین ها می توانند به دلیل عدم استفاده طولانی مدت منجر به عدم تعادل الکترولیت شوند. الکترولیتها شامل کلسیم، کلرید، پتاسیم، منیزیم و سدیم است و تعدادی از عملکردهای بدن را تنظیم می کنند. عدم تعادل الکترولیت می تواند باعث افزایش ضربان قلب، ضعف، سردرگمی و تشنج شود.

ملین های محرک

کار این ملین ها، تحریک کردن پوشش روده است. با تحریک روده، مدفوع خیلی سریع تر از روده عبور می کند. Correctol ، Dulcolax ، Ex-Lax ، Feen-a-Mint و Senokot از این نوع هستند.

اگر آنتی اسید یا شیر و محصولات لبتی مصرف کرده اید، تا یک ساعت از مصرف این دارو بپرهیزید.

نحوه و دوز مصرف ملین ها

برای دوز مصرف مناسب باید با پزشک مشورت کنید و یا بروشور موجود در بسته بندی دارو را مطالعه کنید. این ملین ها در اشکال دارویی، شربت، قرص و شیاف در دسترس است. اگر از نوع قرص استفاده میکنید، از جویدن، گاز زدن و خورد کردن قرص پرهیز کنید. دوز مصرف داروی سی لاکس به طور کلی شامل موارد زیر میشود:

• کودکان زیر 6 سال : این دارو برای کودکان زیر 6 سال ممنوع است، مگر با مجوز پزشک!
• کودکان 2 تا 6 سال : یک قرص سی لاکس در روز
• افراد بالای 12 سال : یک تا سه قرص سی لاکس در روز

خطرات استفاده از ملین

• تداخل با دارویی : مصرف ملین ها می تواند در عملکرد برخی دارو اختلال ایجاد کند. از جمله این داروها می توانیم به آنتی بیوتیک ها و داروهای خاص قلب و استخوان اشاره کنیم. اگر همزمان از داروی دیگر استفاده می کنید، لازم است قبل از مصرف ملین ها با پزشک مشورت نمایید.
• بیماریها: اگر یبوست ناشی از یک بیماری جدی مانند آپاندیسیت یا انسداد روده ایجاد شده مصرف ملین ها نه تنها اثر گذار نیست بلکه می تواند خطرناک باشد.
• اقدامات احتیاطی برای زنان باردار و کودکان : مصرف این دست از داروها برای زنان باردار و کودکان زیر 6 سال تنها با تایید پزشک مجاز است. ملین های فله ای و نرم کننده های مدفوع معمولاً برای استفاده در دوران بارداری بی خطر هستند، اما ملین های محرک ممکن است مضر باشند. به علاوه اگر به نوزاد خود شیر می دهید، باید با پزشک در این مورد مشورت نمایید، برخی از ملین ها از به شیر مادر منتقل شده و باعث اسهال میشوند.
• تنگی مقعد : یکی از خطرات مصرف طولانی مدت ملین ها، تنگی کانال مقعد است.

اگر مدت طولانی است که از یبوست رنج می برید، بجای مصرف ملین ها بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. زیرا ممکن است یبوست ناشی از دیگری بیماری های سخت مثل سرطان روده بزرگ، کم کاری تیروئید و یا دیابت باشد. مصرف طولانی مدت این داروها میتواند در جذب ویتامین D اختلال ایجاد کند.

از عوارض جانبی زیاده روی در مصرف این دارو ها میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:

• نفخ
• درد معده
• خون در مدفوع
• خستگی
• اسهال
• حال تهوع
• دل پیچه
• نامنظم شدن ضربان قلب

واکنشهای آلرژیک مشکل بسیار نادری است. اما در صورت تجربه هریک از علائم زیر بعد از مصرف داروی ملین مصرف دارو را قطع و سریعاً به پزشک مراجعه کنید:

• دانه های پوستی
• خارش
• ورم
• سرگیجه
• دشواری در تنفس

مسهل یا ملین طبیعی چیست؟

در این بخش میخواهیم به یک سوال پرکاربردی بپردازیم، چی بخوریم که شکم کار کنه؟ مصرف ملین های طبیعی بهترین جایگزین داروها است. زیرا نه تنها مشکل شما را به سرعت حل می کند بلکه، عوارض داروها و مکمل های ملین را ندارد. فیبر نوعی ملین طبیعی است. فیبر با افزایش حجم مدفوع به درمان یبوست کمک می کند. از جمله خوراکی های مسهل فوری یا همان ملین های طبیعی می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

تخم کتان

بذر یا تخم کتان به عنوان دارویی ملین شناخته میشود. علت این امر هم دارا بودن مقادیر زیادی فیبر است. مصرف این داروی طبیعی می تواند روده را پاکسازی کرده و به هضم سریعتر غذا کمک می کند.

آبلیمو

آبلیمو از مواد غذایی اسهال آور است و دارای خواص شگفت انگیزی است که تنها یکی از خاصیت آن مسهل بودن است. برای این منظور آب یک عدد لیمو را گرفته و در یک لیوان مخلوط کرده و میل کنید.

آلو

آلو یک ملین طبیعی است که دارای مقادیر زیادی از پتاسیم و ویتامین A است. مصرف روزانه این میوه برای یبوست به خصوص صبح ها و ناشتا می تواند به رفع سریع یبوست کمک کند.

پرتقال

همان طور که میدانید این میوه سرشار ویتامین سی است. اما به عنوان منبعی از فیبر نیز شناخته میشود. مصرف روزانه پرتقال می تواند به رفع سریع یبوست کمک کند.

زنجبیل

زنجبیل دارای خواص دارویی بسیاری است. یکی از خواص آن رفع یبوست به علت دارا بودن مقادیر زیادی از فیبر است. برای مصرف زنجبیل می توانید چای آن را تهیه کرده و میل کنید.

کشمش

کشمش یکی از مواد غذایی روان کننده شکم است. این خوراکی دارای مقادیر زیادی فیبر است و می تواند یبوست را نیز رفع نماید. اگر از یبوست رنج می برید، هر شب مقداری کشمش خیس کرده و صبح با شکم خالی میل کنید.

موز

موز به عنوان منبعی از پتاسیم و فیبر شناخته میشود. مصرف این میوه می تواند با حفظ الکترولیت بدن، به درمان سریع یبوست کمک کند. سعی کنید حداقل یک عدد موز را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

روغن کرچک

این روغن از ملین های طبیعی با تاثیرگذاری بسیار سریع است که می تواند در کمترین زمان ممکن مشکل شما را حل کند. برای مصرف این روغن دو روش وجود دارد، که شامل موارد زیر است:

• مخلوطی از 1 قاشق روغن کرچک و شیر تهیه کرده و شبها قبل از خواب میل کنید.
• مخلوطی از 1 قاشق روغن کرچک و عسل را تهیه کرده و صبح ها میل کنید.

توت ها

انواع توت ها نوعی مسهل قوی طبیعی است که دارای مقادیر زیادی از فیبر است که با افزایش حجم مدفوع به رفع یبوست کمک می کند. علاوه بر این توت ها حاوی مقادیر زیادی از آنتی اکسیدان بوده و روده را پاکسازی می کند.

جوش شیرین

مصرف جوش شیرین می تواند از یبوست جلوگیری کند. بی کربنات موجود در جوش شیرین، موجب کاهش درد معده شده و به بهبود یبوست کمک کند. در یک چهارم فنجان آب، یک قاشق جوش شیرین حل کرده و هر روز میل کنید.

منابع : www.mayoclinic.org و www.webmd.com

سوالات متداول